25/01/2016 - 3/02/2016 Deelnemers: Sanne VDB, Jan G, Sanne R, Stephanie S, Frederik VL, Stien VR, Arnout DH, Maxime E

Dit is een vertaling van het reisverslag geschreven door de hele groep. Ieder van ons heeft deze reis waarschijnlijk op een andere manier beleefd, gezien we soms opsplitsten in kleinere groepjes tijdens excursies. Dit is dus een collage van onze ervaringen, veel plezier bij het lezen!

De heenreis Vroeg in de ochtend van 25 januari bevonden we ons met acht avonturiers/vrienden op het vliegtuig naar Wit-Rusland: het doel was het leefgebied van de wolf en lynx te gaan verkennen, op bezoek in het Nalibokiwoud. Bij aankomst in Minsk zagen we een idyllisch ondergesneeuwd boslandschap. Het landschap en de natuur waren in volle winterstemming, wat een contrast met de warme Belgische winter die we tot dan hadden meegemaakt. Vadim en zijn assistente, Ira, heetten ons welkom aan de luchthaven. We werden warm onthaald met de gangbare bezorgdheden (‘Hoe was de reis? Hoe ging de overstap? Was de grenscontrole niet te streng?’) en maakten een korte rit naar Vadims huis in Minsk. Hier kregen we een warme maaltijd om op krachten te komen van het eerste deel van de reis. Ook was het een eerste kennismaking met zijn robuuste levensstijl: een zelfgebouwde woning met zelfgemaakte meubels, zeer indrukwekkend. Vervolgens vertrokken we op een twee uur durende rit naar het Nalibokiwoud, waar de rest van de reis plaatsvond.

Dinsdag 26/01/2016: Wisenten en wolvenprooi
Na een deugddoende nacht en een stevig ontbijt ontwaakten we in het Naust Field Station. Wat een plek! Opnieuw was het duidelijk hoe handig Vadim is, zelfgebouwde huizen met zelfs een sauna. Natuurlijk was alles in zijn eigen charmante, authentieke stijl. Niet veel tijd om verder te verkennen, we moesten snel op pad omdat we een gevuld programma hadden voor de eerste dag. Vadim wilde in de voormiddag een groep wisenten vinden in wat hij hun ‘kerngebied’ noemde. Tijdens deze eerste rit door het Nalibokiwoud bij daglicht zagen we het prachtige winterse landschap bedekt met een dikke sneeuwlaag. Al vrij snel zagen we elanden vanaf de weg. In een berk langs een verlaten veld spotten we zes korhoenders. Een eind verder werden we onthaald met nog meer wild natuurschoon: enkele raven, twee zee-arenden en een steenarend hadden zich verzameld bij wat bij nader onderzoek een verse wolvenkill bleek te zijn. Wat een onthaal! Eens aangekomen bij de wisenten-kernzone, gingen we te voet verder. Bij het vinden van verse wisentensporen in de sneeuw, bleek al snel dat deze wisenten niet ver konden zijn. Vadim zette het al snel op een loopje, we spurtten samen door het bos, adrenaline!! Hop, prijs!! Daar zagen we ze vanaf de bosrand een open plek oversteken: een kudde van 11 wisenten. Ze hadden zelfs twee kalfjes bij. De kudde hield halt en verzamelde zich rond deze jongen, er was maar één doel: deze kalfjes in veiligheid brengen. Enkele ogenblikken kregen we de tijd om deze prachtige dieren te bewonderen, wat een reusachtige beesten! We werden er stil van, dit was het eerste van enkele top-groepsmomenten.

In de namiddag bezochten we het leefgebied van een lynx met drie jongen. Reeds sinds enkele weken onderzocht Vadim deze dieren door het zoeken naar sporen en het plaatsen van cameravallen. Helaas waren er dit keer geen verse sporen, de lynxenfamilie was waarschijnlijk verhuisd. We wandelden verder door de krakende kniediepe sneeuw, soms over bevroren beekjes, soms klauterend over omgevallen bomen, enkel omringd door stilte. Wat een dag.

Woensdag 27/01/2016: oud bos Deze dag vertrokken we vroeg vanaf het Naust Field Station, op zoek naar wolven op basis van sporen in de sneeuw: ‘snowtracking’. Vadim onderzocht de sneeuw langs de kant van de weg doorheen het Nalibokiwoud en besloot dat de sporen niet vers genoeg waren. We reden dus verder met de Lada Niva’s, iets wat op zich ook al een avontuur was want een van de wagens kwam vast te zitten in de sneeuw. Echter geen reden tot paniek want Vadim vindt voor alles een oplossing! De groep moest op zoek naar lange, rechte takken om onder de wielen te plaatsen terwijl Vadim de wagen bevestigde aan een sleeptouw naar de tweede wagen. En hopla, weg waren we! De lunch in open lucht is ook iets om niet te vergeten, opnieuw werd de groep erop uit gestuurd om de juiste types takken te vinden, en binnen de kortste keren is masterchef Vadim een eitje aan het bakken boven een kampvuur. Smaken dat dat doet, dat krachtvoer! In de namiddag wandelden we over bevroren kanaaltjes naar een deel van het Nalibokiwoud dat nooit gekapt werd: een oud bos, ‘Old Growth’. Een mooie waarneming van een zeearend en vele beversporen later bevonden we ons plots in dat machtige bos met woudreuzen om U tegen te zeggen. We konden het niet laten om deze eeuwenoude eiken een boomknuffel te geven. Hun stammen waren bekleed met sneeuw en mossen en korstmossen. Er waren verschillende staande, dikke, dode bomen aanwezig: nestplaatsen voor de vele spechtensoorten van het Nalibokiwoud. Wat een bos, vol biodiversiteit, van jonge bomen tot oude woudreuzen en stervende veteraanbomen. Op de terugweg, bij schemering, ondernam Vadim een eerste poging om wolven te laten antwoorden op zijn roep: het howlen. Helaas kregen we enkel de stilte terug. Terug de auto in, intussen door het pikdonkere woud, zagen we plots een das op de weg! Dassen houden in het strenge klimaat van Wit-Rusland een soort van winterslaap, een waarneming van een actieve das in de sneeuw is dan ook hoogst uitzonderlijk! Dit moest natuurlijk worden vastgelegd, het volgende moment zagen we Vadim achter de das sprinten met een fototoestel. Terug in het Naust Field Station konden we terug energie opdoen met een stevige en heerlijke maaltijd. Daarna mochten we genieten van een lezing door Vadim over het Nalibokiwoud, meer bepaald over zijn kersverse ‘Naliboki boek’. Hij gaf een inleiding over de rijke geschiedenis en de fauna en flora van het Naliboki woud.

Donderdag 28/01/2016: DE schuilhut

Voor het licht werd, waren we al op pad met een missie. Vadim zou twee teams droppen in twee van de schuilhutten op enkele kilometers van het Naust Field station. Hij had er enige tijd voordien een runderkarkas gelegd, als aas om grote roofdieren en/of roofvogels aan te trekken. Op de cameravallen gericht op de karkassen werden de weken voordien al beelden van steen- en zeearend, ruigpootbuizerd en wolf geregistreerd. Kortom, het was serieus de moeite om daar wat tijd te spenderen met kans op straffe beesten. Stephanie en Frederik werden afgezet aan de eerste schuilhut vlak naast de meanderende Volka rivier. De tweede groep (Maxime, Sanne R en Jan) trok voorzichtig schuifelend over het dunner wordende ijs naar de eiland-schuilhut, hoog tussen de bomen gebouwd. Terwijl het afwachten en begluren vanuit de schuilhutten begon, maakten Stien, Sanne Vdb en Vadim een ochtendwandeling rond een landduin, over kanaaltjes, door een mistig bos, langs verse dierensporen. Die voormiddag zal door Stephanie en Frederik vooral onthouden worden als een reuze-romantisch moment waarbij Stephanie ten huwelijk gevraagd werd onder het waakzame oog van een zeearend. Frederik vond het na vijf uur in de schuilhut wel tijd geworden om DE vraag te stellen en Stephanie zei JA. Het was een mooi groepsmoment toen dit bekend gemaakt werd en we sloten de dag af met Vadims wolvengehuil.

Vrijdag 29/01/2016: Lynxendag
Deze dag werd gestart met de toevallige vondst van berensporen. Jawel, Beren! In de winter! Dit dier was tijdens zijn winterslaap wakker geworden en is op de dool gegaan. De sporen konden we echter niet lang volgen want Vadim had andere plannen voor ons. We zouden naar een kerngebied voor lynxen gaan, in een bevroren moeras. Adembenemend was deze plek. En stil, zo stil! Al snel vonden we kraakverse sporen van een groot mannetje. En geen onbekende, volgens Vadim was dit Kazimir. Aan de hand van de sporen kon Vadim vertellen dat Kazimir tot enkele ogenblikken voor onze komst, had liggen slapen in een boom. De strategie was ineens duidelijk, we zouden de groep opsplitsen en langs en door het moeras sturen in groepjes per twee. Wat volgde was misschien wel het spannendste moment van onze trip. Dankzij deze groepsinspanning slaagden het subgroepje Jan en Maxime erin om de lynx te zien!! Van héél dichtbij. Ze hoorden zelfs het geluid van zijn poten in de sneeuw toen hij rustig langs hen voorbijwandelde, zonder hen te zien. Magisch! Wat een euforie ook voor de rest van de groep. Ondanks het feit dat niet iedereen de Kazimir gezien had, waren WE als groep erin geslaagd om een van de moeilijkst waarneembare roofdieren ter wereld in levende lijve te spotten! Onvergetelijk…

Omdat dit 'lynxdag' was werden we 's avonds getrakteerd op een lezing over de lynx!

Zaterdag 30/01/2016: Mysterie-beest
Deze dag hebben we heel wat afgewandeld doorheen het Nalibokiwoud en langs de verlaten velden. Op zoek naar verse sporen om te 'snowtracken'. Plots vond Vadim vreemde sporen. En let wel, als Vadim een spoor als ‘vreemd’ beschouwt, moet dit wel heel vreemd zijn gezien Vadims sporenkennis uiterst indrukwekkend is. De sporen waren te klein om van een wolf te zijn, maar te groot voor een vos. De paslengte was te groot voor vos maar te klein voor wolf. Het spoor was wel zeer rechtlijnig, te recht voor een normale hond. Zou dit een jakhals kunnen zijn? Jakhalzen zijn in opmars in Oost-Europa. Dit zou de eerste vondst zijn voor Vadim. Reden genoeg om een cameraval te plaatsen. Een maand na onze reis liet Vadim ons weten dat het niet om een jakhals ging maar om een verwilderde hondenteef die een tijdlang samen met een mannetjeswolf optrok en het wolvengedrag had overgenomen.

Die dag zagen we verder nog reeën aan de bosrand en een jagende vos. En ook sporen van otter, bever, lynx en wolf. Ook al kregen we geen wolf in levende lijve te zien, we voelden ons telkens weer ‘beloond’ bij het zien van verse sporen.

Zondag 31/01/2016: Otterdag Op weg naar de oever van de Volka vonden we opnieuw wolvensporen, bij elk spoor dat we vonden, vertelde Vadim over de samenstelling van deze roedel. Hij kent elk individu en praat er bezorgd over, hopend dat ze niet ten prooi gevallen zijn aan stropers. Het doel van de dag was om wildlife langs de oevers te spotten. Lang wachten, lang niets zien, een beetje koud hebben, een theetje drinken, wat grappen en grollen maar wel stil blijven hé, en dan plots, jawel, Sanne R, Arnout en Stien konden allen genieten van een vissende otter, op twee verschillende locaties! We sloten de dag af met een wodka-tasting, hips!

Maandag 01/02/2016: lokale wolvenroedel Vadim begon bezorgd te worden gezien we maar weinig verse sporen van een lokale wolvenroedel vonden. Waren ze verhuisd? Waren ze gestroopt? Deze dag stond in het teken van het vinden van deze roedel. We begonnen in het territorium van het oude eenzame mannetje Kushma, dit betekent traag-wandelende-wolf. We botsten bijna op enkele elanden, wat een grote beesten! En wat verder vonden we bloedsporen van een gewond eland. Dit dier had vermoedelijk een wolvenaanval overleefd. We trokken de hele dag van gebied naar gebied zonder resultaat … tot de avond, we hadden de lokale wolvenroedel terug gevonden! Ze hadden zich verplaatst. Wat een opluchting!

Dinsdag 02/02/2016: Terug naar de Wisenten We keerden terug naar de plek waar we op de eerste dag wisenten hadden gezien, om de cameraval op te halen. En jawel, we hadden prijs, wel 400 foto’s van wisenten die zich voor de camera showden. De rest van de dag was gevuld met een druk programma. Vadim wilde ons nog zoveel tonen! Met succes want we zagen raven, elanden, vos, hazelhoen, wisent… en verse sporen van lynxen. En dat allemaal in dat wilde Nalibokiwoud.

Woensdag 03/02/2016: Terug naar huis De tijd is gevlogen in het Nalibokiwoud, met spijt in het hart moesten we afscheid nemen van Vadim, Ira en Ira. We hebben van onze reis genoten!!

‘This journey was a life enriching and unforgettable experience for all of us. Many thanks to Vadim, Ira and Ira. We will be back.’

• Mammal observations: Roe deer, Red deer, Wild boar, Elk, Bison, Lynx, Fox, Otter, Badger, Weasel, Water vole, Bank vole, Squirrel
• Mammal tracks: Bear, Wolf, Lynx, Fox, Jackal??, Otter, Beaver, Raccoon dog, Badger, Mountain hair, Hair, Weasel, Polecat, Pine marten, American mink, Elk, Bison, Roe deer, Red deer, Wild boar, Water vole, Bank vole, Red squirrel, …
• Bird observations: Golden eagle, White tailed eagle, Rough legged buzzard, Common buzzard, Goshawk, Sparrow hawk, Kestrel, Hazel grouse, Black grouse, White backed woodpecker, Grey headed woodpecker, Little spotted woodpecker, Great spotted woodpecker, Whooper swan, Mallard, Great grey shrike, Raven, Eurasian Jay, Mistle thrush, Fieldfare, Bohemian waxwing, Goldcrest, (White headed) Long tailed tit, Blue tit, Great tit, Marsh tit, Willow tit, Crested tit, Coal tit, Eurasian treecreeper, Nuthatch, Bull finch, Snow bunting, Yellowhammer, Goldfinch, Siskin, Redpoll

xx*Observed by a part of the group